W 2021 roku ustawodawca wprowadził regulacje mające na celu zachęcić podatników CIT do kumulowania środków finansowych w spółce i przeznaczania ich na inwestycje. Podstawową zasadą miało być opodatkowanie zysków dopiero w momencie wypłaty ich przez wspólnika w postaci dywidendy. Podobny mechanizm istnieje od dawna w Estonii, stąd też nazwa ESTOŃSKI CIT.
Jednak przepisy obowiązujące w 2021 roku znacznie wypaczyły ideę takiego opodatkowania, przez co skorzystało z niej w całej Polsce jedynie kilkaset spółek. Rząd widząc niepowodzenie swojej ustawy postanowił w ramach Polskiego Ładu uatrakcyjnić to rozwiązanie. Po analizie zmian trzeba stwierdzić, że tak się stało.
Założenia:
- Podatek CIT jest płacony dopiero w momencie wypłaty dywidendy przez wspólnika
- Zanika podział na ewidencje podatkową i rachunkową (zostaje tylko ta druga)
Kto może skorzystać:
- Podatnik prowadzący działalność w formie spółki zoo, spółki akcyjnej albo spółki komandytowej
- Jeżeli udziałowcami, akcjonariuszami lub wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne
- Jeżeli spółka nie posiada udziałów akcji lub nie jest wspólnikiem innej spółki
- Mniej niż 50% przychodów pochodzi ze źródeł „pasywnych, tj.:
- z wierzytelności
- z odsetek
- z poręczeń, gwarancji
- praw autorskich
- ze zbycia i realizacji praw z instrumentów finansowych
- z transakcji z podmiotami powiązanymi, w przypadku, gdy z związku z tymi transakcjami nie jest wytwarzana wartość dodana pod względem ekonomicznym lub wartość jest znikoma
- Zatrudniamy na podstawie umowy o pracę co najmniej 3 osoby w przeliczeniu na pełne etaty niebędących udziałowcami ani akcjonariuszami tego podatnika
- Spółka złoży zawiadomienie o wyborze takiego opodatkowania , do końca pierwszego miesiąca roku podatkowego, od którego chce je stosować
Kto nie może skorzystać:
- przedsiębiorstwa finansowe i pożyczkowe
- podatnicy uzyskujący dochody z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie strefy ekonomicznej
- podmioty będące w stanie upadłości lub likwidacji
- spółki uczestniczące w podziałach, łączeniach i w transakcjach wnoszenia wkładów niepieniężnych w postaci przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części (wyłączenie czasowe)
Okres opodatkowania
- wybieramy na okresy 4 letnie, które można przedłużać
- istnieje możliwość rezygnacji w trakcie 4 letniego okresu
Podstawa opodatkowania
- Zysk uzyskany w trakcie opodatkowania „estońskim CIT” przeznaczony uchwałą o podziale na:
- wypłatę udziałowcom lub akcjonariuszom
- na pokrycie strat powstałych w okresie poprzedzającym okres opodatkowania „estońskim CIT”
- wydatki nie związane z działalnością gospodarczą
- ukryte zyski – tj. świadczenie pieniężne, niepieniężne, odpłatne, nieodpłatne lub częściowo odpłatne wykonane w związku z prawem do udziału w zysku inne niż podzielony zysk, których beneficjentem, bezpośrednio lub pośrednio, jest udziałowiec albo akcjonariusz lub podmiot powiązany bezpośrednio lub pośrednio z podatnikiem lub z tym udziałowcem lub akcjonariuszem, w tym w szczególności:
- pożyczki udzielone przez podatnika udziałowcowi, akcjonariuszowi lub podmiotowi powiązanemu oraz odsetki i prowizje z tytułu ich udzielenia
- wypłaty na reprezentację
- darowizny, prezenty, ofiary
- zysk przeznaczony na podwyższenie kapitału zakładowego
- ukrytym zyskiem nie jest:
- wynagrodzenie z powołania, kontraktu menadżerskiego w wysokości 5 krotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia
- wydatki i odpisy amortyzacyjne związane z użytkowaniem samochodów osobowych
- w pełnej wysokości – w przypadku składników majątku wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności gospodarczej
- w wysokości 50% – w przypadku składników majątku, które nie są wykorzystywane wyłącznie na cele działalności gospodarczej
- pożyczki zwrócone przez podatnika udziałowcowi albo akcjonariuszowi lub podmiotowi powiązanemu, z wyłączeniem odsetek, prowizji, wynagrodzeń i opłat
Obliczenie podatku
- stawki CIT:
- 10% mały podatnik (do 2mln EUR sprzedaży)
- 20% podatnik inny niż mały
- redukcja PIT wspólnika
- mały podatnik – od PIT odliczamy 90% kwoty zapłaconego CIT
- podatnik inny niż mały – od PIT odliczamy 70% kwoty zapłaconego CIT
- efektywne obciążenie estońskim CIT (spółka + wspólnik)
- 20% mały podatnik (do 2mln EUR sprzedaży)
- 25% podatnik inny niż mały
- Przykład:
Mały podatnik, zysk do podziału (dywidenda) 2.000.000 zł
Podatek CIT: 2.000.000 x 10% = 200.000
Podatek PIT: 2.000.000 x 19% – 200.000 x 90% = 380.000 – 180.000 = 200.000
Łącznie CIT + PIT: 200.000 (CIT) + 200.000 (PIT) = 400.000 zł
Obciążenie podatkowe w %: 400.000 / 2.000.000 = 20%